Polski Związek Hodowców i Producentów Trzody Chlewnej  „POLSUS” wskazał  Panu  Grzegorzowi Pudzie Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi problemy, które  utrudniają lub wręcz uniemożliwiają  funkcjonowanie i  rozwój sektora trzody chlewnej. Część z nich potrzebuje podjęcia  pilnych działań; niektóre wymagają wprowadzenia   rozwiązań w dłuższej perspektywie czasowej. Celem tych działań   jest zapobieganie podejmowaniu  przez rolników drastycznych decyzji polegających na rezygnacji z hodowli i produkcji świń  oraz  zapewnienie   stabilnych warunków do rozwoju sektora trzodowego w Polsce. Utrzymanie krajowej hodowli i produkcji świń wymaga podjęcia zdecydowanych  działań, w tym:

1. Skutecznej walki z ASF (depopulacja dzików).
2. Pomocy w uruchomieniu podmiotu skupującego żywiec po cenach rynkowych w strefach niebieskiej i czerwonej.
3. Ochrony populacji loch hodowlanych, szczególnie krajowych białych ras wielkiej białej polskiej (wbp) i polskiej białej zwisłouchej (pbz), które stanowią bazę do produkcji rodzimego surowca (wieprzowiny) wysokiej jakości.

1. Opracowania i wdrożenia krajowej strategii  produkcji prosiąt.
2. Ustalenia kosztów produkcji (przeciwdziałanie skupowi zwierząt poniżej kosztów produkcji).
3. Oznakowania mięsa zgodnie z miejscem urodzenia zwierząt (kraj urodzenia zwierząt jest krajem, który obowiązuje   do końca tuczu).
4. Utworzenia podmiotu prowadzącego niezależną od zakładów ubojowych  poubojową klasyfikację tusz.
5. Jasnych  przepisów dotyczących  uzyskiwania pozwoleń na budowę chlewni.
6. Jednoznacznego stanowiska MRiRW ad. stosowania pasz GMO.
7. Budowania patriotyzmu surowcowego, przetwórczego i konsumenckiego, m. in. poprzez  stworzenie mechanizmu zachęty dla  przetwórców do budowania zaplecza surowcowego wśród polskich rolników.
8. Edukacji społecznej o  sposobie produkcji, pochodzeniu,  jakości i walorach mięsa wieprzowego.
9. Przeciwdziałanie negatywnemu wizerunkowi produkcji zwierzęcej i mięsa wieprzowego kreowanego w mediach.

W obecnej sytuacji dla rolników - hodowców  i producentów świń potrzebne jest  wsparcie w postaci:

1. Refundacji kosztów zakupu loszek i knurów hodowlanych dla producentów świń.  
2. Pomocy finansowej na wyrównanie strat poniesionych ze sprzedaży tuczników poniżej ceny rynkowej w trefach ASF.
3. Pomocy finansowej z tytułu utraty dochodu ze sprzedaży loszek i knurków hodowlanych jako tuczników- dotyczy to obszarów objętych czerwoną i niebieską strefą ASF.
4. Większego odszkodowania z tytułu ogniska  ASF  w stadach  hodowlanych w porównaniu ze stadami produkcyjnymi.
5. Pomocy finansowej dla gospodarstw utrzymujących polskie rasy  wbp i pbz,  aby umożliwić odbudowę krajowego pogłowia trzody chlewnej i zachować  krajowe zasoby genetyczne.

Polski Związek Hodowców i Producentów Trzody Chlewnej „POLSUS” jako podmiot odpowiedzialny za prowadzenie ksiąg hodowlanych  i oceny wartości użytkowej świń od wielu lat obserwuje systematyczny i dramatyczny spadek populacji loch hodowlanych (wyk. 1),  w szczególności ras białych, tj.  wielkiej białej polskiej i polskiej białej zwisłouchej (wyk. 2), które są cennym dorobkiem polskiej myśli zootechnicznej. W dłuższej perspektywie czasowej – od roku 2003 spadek w obu rasach białych wynosi  ponad   80% pogłowia. Przy braku własnego potencjału genetycznego w postaci wystarczającej liczby loch hodowlanych trudno będzie odbudować pogłowie świń i zapewnić bezpieczeństwo hodowlane, skazując krajową produkcję nie tylko na import prosiąt i warchlaków, ale także  import loch i knurów.

Wykres 1. Pogłowie świń i ogólna liczba loch hodowlanych objętych oceną wartości użytkowej  w latach 2003-2019

Wykres 2. Liczba loch hodowlanych  ras wbp i pbz  objętych oceną wartości użytkowej w latach 2003-2019

PZHiPTCh „POLSUS” liczy na  zrozumienie sytuacji  i przychylność Pana Ministra dla  krajowego  sektora  trzody chlewnej  i ma nadzieję na podjęcie przez MRiRW działań, które pozwolą przetrwać krajowej hodowli i produkcji świń oraz  zachować polski dorobek  hodowlany. Takie działania przełożą się na zapewnienie samowystarczalności,   uniezależnienie  się  od importu materiału hodowlanego i prosiąt, a przede wszystkim zapewnią  konsumentom  mięso wieprzowego o  wysokich walorach jakościowych, pochodzące od polskich rolników.